In Nederland wordt Zazen meditatie steeds populairder. Het wordt ook wel ‘just seating’ genoemd. Dat staat letterlijk voor ‘gewoon zittend’. Het vindt zijn oorsprong in het oude Japan en is ontstaan uit het Zen Boeddhisme. Deze meditatievorm is te vergelijken met mindfulness, maar het gaat net een stapje verder. Hoe het precies werkt, lees je in dit artikel.
Aangezien Zazen een vorm van mediteren is, richt het zich in beginsel op het leegmaken van het hoofd. Dit vindt plaats in de eerste fase. Je richt je tijdens dit proces volledig op je eigen concentratie. Hiervoor worden verschillende oefeningen gebruikt. Die oefeningen richten zich vaak op de ademhaling. Een bekend voorbeeld daarvan is het tellen van de ademhaling. Op die manier kan je gedachten weg laten stromen en kom je dichter bij jezelf.
Verschillende fases
Na deze fase is de Zazen meditatie nog niet klaar. Dit is slechts de eerste fase waarbij iemand innerlijke rust bereikt. Iedereen die Zazen beoefent, moet minimaal twee fases doorlopen. Dat is de fase waarbij concentratie voorop staat. Vervolgens kan men kiezen voor twee verschillende richtingen die de meditatie compleet maken. Je mag zelf weten voor welke vorm je kiest.
Shikantaza richting
De Shikantaza richting wordt door veel professionals als de pure vorm van Zazen gezien. Tijdens deze richting wordt er gefocust op het heden en het ‘nu’. Tijdens het mediteren komen er verschillende gedachten voorbij. Het is de kunst om die gedachten te verslaan en te denken aan het niet mogen denken.
Koan richting
Wie zich richt op de andere richting, de Koan richting, focust zich op een casus. Het antwoord op deze situatie is alleen te beantwoorden door te mediteren. De oplossing komt op die manier vanuit je ware ‘ik’. Op die manier komt iemand die mediteert, dichter bij de een oplossing die niet voor handen ligt. De oplossing ligt als het ware buiten het bewuste en komt echt vanuit je innerlijke zelf.
Verschillende zithoudingen
Tijdens het mediteren is de zithouding belangrijk. Zazen is een traditionele vorm van mediteren uit het oude Japan. Volgens de voorschriften is het daarom van belang om in een bepaalde houding te zitten. De vaste zitposities die volgens de leer goed zijn, zijn de kleermakers zit, de hele lotus, de halve lotus en geknield op de Seiza. Alleen door op deze manier te zitten, kan de Zazen meditatie goed uitgeoefend worden.